Hamartia Trilogy

De Zuid-Koreaanse theatermaker en componist Jaha Koo presenteert in 2021 voor het eerst zijn afgeronde Hamartia-trilogie. Lolling and Rolling, Cuckoo en The History of Korean Western Theatre zijn drie intelligente documentaire theatervoorstellingen die elk op zich een verhaal vertellen over hamartia, Grieks voor ‘tragische fout’. Rode draad in de trilogie is het verregaande imperialisme van vroeger en nu, en de soms onverwachte persoonlijke impact ervan. Telkens verweeft Jaha Koo zijn persoonlijke verhalen met historische, politieke en sociologische feiten. Vaak thematieken die een clash van de oosterse en de westerse cultuur in zich dragen: van het knippen van tongriemen om het te kunnen maken in het Westen, tot de zware persoonlijke tol van westerse bemoeienissen op macro-economisch vlak.

De voorstellingen uit het drieluik kunnen ook elk afzonderlijk worden bijgewoond. 

Voor Lolling & Rolling (2015) verdiepte Jaha Koo zich in het fenomeen van de tongriemoperaties, een ingreep die in Zuid-Korea wordt uitgevoerd om de Engelse tongpunt-r te kunnen uitspreken. Hiermee raakte hij het linguistisch imperialisme in zijn geboorteland aan. Anno 2021 herwerkt Koo deze voorstelling, omdat hij niet langer alleen het linguistische aspect – slechts het tipje van de ijsberg – wil belichten. In de live performance onderzoekt hij nu ook het uitgebreidere proces dat ermee gepaard gaat en dat de ‘subaltern’, de minderheden, monddood tracht te maken. Het ontkennen of devalueren van een taal instigeert namelijk ook de teloorgang van een identiteit, van een minderheid, van een bevolkingsgroep. Zij worden op die manier niet alleen linguistisch maar ook cultureel gekoloniseerd.
 

Cuckoo (2017), het tweede deel van de Hamartia-trilogie, belicht een maatschappij onder druk, ten gevolge van doorgedreven economisch imperialisme. In deze performance deelt Jaha voor het eerst de scène met drie niet-menselijke performers: rijstkokers. De gehackte, sprekende rijstkokers – van het merk Cuckoo – zijn Koo’s gesprekspartners in pijnlijk grappige dialogen over het eenzame leven waar Koreaanse jongeren mee te kampen hebben. Want hoe groei je op in een prestatiegerichte en hoogtechnologische maatschappij waar sociaal isolement, jeugdwerkloosheid en zelfdoding hoogtij vieren?

Het derde deel van de trilogie, The History of Korean Western Theatre (2020), onderzoekt de impact van theatraal imperialisme en gaat over hoe de overmacht van de westerse canon een autonoom modern Koreaans theater in de weg staat. Waar Lolling & Rolling en Cuckoo zich respectievelijk op het verleden en het heden van Zuid-Korea richten, kijkt Jaha Koo in dit sluitstuk resoluut naar de toekomst. Samen met Seri, een van de rijstkokers uit Cuckoo, legt hij minutieus de tragische impact van het verleden op onze levens bloot, en passant de kleine barstjes in het moderne confucianisme aanduidend – een ideologie die nog steeds het morele systeem, de levenswijze en de sociale relaties tussen generaties in Zuid-Korea blijft bepalen. Maar met een nieuwe generatie Zuid-Koreanen in het vizier, zijn eigen zoon op de eerste plaats, tracht Koo een breuk te maken met een traditie van zelfcensuur en schone schijn.