Julian Hetzel

Over Julian Hetzel (hij/hem) en Ism & Heit

We leven in een wereld die mooi, inspirerend, mysterieus en divers is. Én we leven in een tijd die luid, bizar, brutaal en oneerlijk is. Julian Hetzel (°1981) gelooft dat kunst daarom zowel luid, bizar en brutaal, als mooi, inspirerend, mysterieus en divers moet zijn. Theater is voor hem een manier om de complexiteit van de wereld te verkennen en om de uitkomsten daarvan zo vorm te geven dat het publiek meegenomen en geraakt wordt. Zijn voorstellingen wekken verwondering en confronteren, dagen uit en roepen soms heftige reacties op.  Marijn Lems (in het NRC) noemt Hetzel een “beroepsprovocateur” die de grenzen van wat acceptabel is bewust overschrijdt.

Naast provocerend zijn Hetzels voorstellingen ook poëtisch, ontroerend en humoristisch. Met een op hedendaags design gebaseerde strakke beeldtaal brengt hij complexe morele, sociale en politieke dilemma’s dicht bij het publiek. In plaats van verhalen te vertellen maakt hij zijn publiek onderdeel van situaties die associaties en emoties oproepen en uitdagen om je dingen af te vragen. Vaak zijn dit heel herkenbare situaties zoals die van een trendy winkel (Schuldfabrik), een spelshow (The Automated Sniper) of een museum (All Inclusive). Met zijn heldere, licht surrealistische beeldtaal roept hij wonderlijke werelden op die heel veel te maken hebben met de wereld die we (denken te) kennen maar tegelijkertijd ons denken op zijn kop zet door hoe dingen uitvergroot of tot in het absurde doorgetrokken worden.

Hetzels oeuvre en zijn manier van werken gaan over grenzen heen en dat is niet alleen een kwestie van provocerende inhoud en internationale tournees, maar heeft ook betrekking op de vorm, het maken van de voorstellingen en waar ze getoond worden. Vrijelijk combineren van ooit gescheiden disciplines als theater, performance en beeldende kunst is voor hem vanzelfsprekend. Zijn werken worden getoond in theaters maar ook in de publieke ruimte, zoals op straat of in winkelcentra. De grens tussen wat tot de voorstelling behoort en wat niet, is vaag. Schuldfabrik confronteerde winkelend publiek met een pop-up winkel die niet van echt te onderscheiden was en waar echte zeep, gemaakt van menselijk vet, verkocht werd als onderdeel van een theatrale installatie die te bezoeken was via een winkel. Ook bij theatervoorstellingen lopen fictie en realiteit door elkaar heen. In The Automated Sniper moeten acteurs zich voor de ogen van het publiek verweren tegen het werkelijke geweld van een paintballpistool. Voor All Inclusive werd echt puin uit Syrië geïmporteerd als basis voor kunstwerken van een fictieve kunstenaar met de naam Julian Hetzel en kijkt het publiek naar echte vluchtelingen die een tentoonstelling van dit werk bezoeken. Na de voorstelling bezoekt het publiek een fictieve museumwinkel waar diverse kunstwerken uit de voorstelling daadwerkelijk aangeschaft kunnen worden. Voor Schuldfabrik ontwierp Hetzel een merknaam en visuele identiteit die op het eerste gezicht nauwelijks te onderscheiden was van commerciële ‘branding’ van hippe, eigentijdse lifestyle producten maar die tegelijkertijd vragen oproept over wie eigenlijk profiteert van hoe grote commerciële bedrijven goede doelen inzetten als marketingstrategie.

Typerend voor hoe Hetzel deze strategie van subversieve affirmatie gebruikt, is hoe hij in zijn werk grote ideeën en ideologieën tegen elkaar uitspeelt. Een voorbeeld daarvan is de confrontatie van het personage van de gids en haar filosofische verheerlijking van geweld in de kunst in All Inclusive met echte vluchtelingen die oorlogsgeweld van nabij meegemaakt hebben. Dit plaatst de toeschouwer in een ongemakkelijke positie. Zo wordt het publiek meegenomen in een verkenning van conflicterende wereldbeelden, opvattingen en ervaringen.

Deze strategie van confrontatie en affirmatieve confirmatie ligt ook aan de basis van de naam van Hetzels gezelschap: Ism & Heit, een combinatie van twee achtervoegsels die aan zelfstandig naamwoorden kunnen worden toegevoegd om ideeën, bewegingen en stromingen te beschrijven, zoals bijvoorbeeld in real -ism en Schön -heit. De naam Ism & Heit nodigt uit om voor deze achtervoegsels uiteenlopende woorden in te vullen en laat daarmee zien hoe het werk van Hetzel podium biedt aan het tegen elkaar uitspelen van denkwerelden. De combinatie van Duits en Engels geeft uitdrukking aan het internationale karakter van de manier van werken van Hetzel en zijn medewerkers.

Ism & Heit is een flexibel en dynamisch samenwerkingsverband gericht op het ontwikkelen, produceren en tonen van het werk van Hetzel. Ism & Heit heeft daarvoor de afgelopen jaren nauwe samenwerkingen ontwikkeld met een groot aantal partners in binnen- en buitenland, waaronder SPRING, Het Huis en Theater Kikker in Utrecht, Frascati in Amsterdam, Noorderzon (Groningen), Kaaitheater (Brussel), CAMPO (Gent), Schauspiel Leipzig, Kammerspiele (München), Spielart Festival (München), Gessnerallee (Zürich), Steirischer Herbst (Graz) en Actoral (Marseille).

Pers & prijzen:

“Julian Hetzels werken behoren op dit moment tot de meest radicale evenementen in de kunstwereld,” Anja Nioduschewski, Theater der Zeit, 01/2020.

De kwaliteit van Julian Hetzels werk wordt (inter)nationaal erkend. Dat blijkt uit reacties in de pers en ook uit de selectie voor prijzen en prestigieuze festivals. In 2017 won The Automated Sniper de VSCD-Mime-prijs. In 2019 werd All Inclusive geselecteerd voor het Nederlands Theaterfestival en werd hoofdrolspeelster Kristien De Proost genomineerd voor de Theo d’Or. In datzelfde jaar werd SELF geselecteerd als de Nederlandse inzending voor de Praag Quadrienniale en Schuldfabrik voor het Adelaide Festival (Australië). Op de Theater Biënnale 2019 in Venetië werden drie (!) van Hetzels voorstellingen vertoond.

website: julian-hetzel.com